Wat zijn barefootschoenen?
Barefootschoenen zijn schoenen die het gevoel van op blote voeten lopen te simuleren. Ze hebben een dunne, flexibele en platte zool (zero drop), een brede en natuurlijke voorvoetvorm met alle ruimte voor de tenen, en een flexibel bovenwerk dat de voet volledig vrijlaat in het bewegen. Het doel is om je voeten sterk en gezond te maken door ze de natuurlijke bewegingsvrijheid te geven die ze nodig hebben, wat kan helpen bij voetgezondheid.
In dit artikel
In dit artikel leest u meer over barefootschoenen en hun geschiktheid voor ouderen. Klik op een onderwerp om direct naar een onderdeel te gaan:
De ouder wordende mens
We worden ouder en dat betekent meestal dat we minder flexibel worden en vaak ook aan spierkracht gaan verliezen wat een natuurlijk proces is bij de ouder wordende mens. Hierdoor hebben we een verminderde mobiliteit waardoor we minder makkelijk gaan bewegen en worden we ook gevoeliger voor blessures, en we herstellen ook weer minder snel dan toen we jong waren.
Waarom barefootschoenen?
Waarom dan nog op barefootschoenen gaan lopen terwijl die enorm flexibel zijn en dunne zolen hebben en geen steun bieden? Hiervoor moeten we verder kijken om te zien of het nut heeft om als oudere nog op barefootschoenen te gaan lopen.
Is het tij te keren van het ouder wordende lichaam?
Naarmate het lichaam ouder wordt, neemt de spierkracht en -massa af, een proces dat bekend staat als sarcopenie. Vooral na ons 60e levensjaar kan dit versnellen. Dit wordt verergerd door veranderingen in voeding en een verminderde fysieke activiteit. Minder spierkracht kan leiden tot:
- Problemen met evenwicht bewaren
- Lopen
- Traplopen
- Het opstaan uit een stoel (wat een groter valgevaar betekent)
U kunt het verlies aan spierkracht en -massa niet volledig voorkomen, maar u kunt het proces wel vertragen en zelfs terugdraaien door middel van een combinatie van krachttraining, een gezonde voeding rijk aan eiwitten en voldoende beweging. Kortom, we moeten in beweging blijven en onze spieren blijven trainen om gezond en fit te blijven. Dit geldt voor ons hele lichaam dus ook voor onze voeten en ja, ook onze voeten zijn te trainen.
Voor het algehele lichaam is het goed om verschillende sporten te beoefenen, maar vooral een sport te kiezen waar u blij van wordt om het vol te houden. Voor het trainen van voeten zijn tegenwoordig speciale voetentrainers. Maar een aantal voetoefeningen zijn ook online op internet te vinden. De kunst is om dit vol te blijven houden, ook al heeft u voor uw gevoel geen klachten (meer).
Waarom dan toch op barefootschoenen lopen ook voor ouderen?
Het is bekend dat houdings- en loopinstabiliteit bijdragen aan het valgevaar bij ouderen. Door de verwachte toename van vergrijzing zal ook het valgevaar zeer waarschijnlijk toenemen met de daarbij komende zorgkosten.
Schoenen kunnen de bewegingsstabiliteit bij mensen zowel positief als negatief beïnvloeden. Omdat barefootschoenen steeds populairder worden, komen er langzamerhand ook meer onderzoeken naar het positieve maar ook negatieve effect van het lopen op gewone- versus barefootschoenen en het lopen op blote voeten.
Uit deze onderzoeken blijkt dat het valgevaar vermindert met het lopen op barefootschoenen. De cadans van lopen verhoogt en de staplengte is minder wat een positief effect heeft op het dynamisch looppatroon. Schoenen hebben dus een behoorlijke invloed op onze manier van lopen. Nu was het zo dat het niet gebruikelijk is om (op maat gemaakte) steunzolen in barefootschoenen te plaatsen.
Ook dat beeld is aan het veranderen. Het blijkt uit onderzoek dat steunzolen de stabiliteit kunnen vergroten ook in barefootschoenen. Testen suggereren dat het evenwicht wordt aangetast met het lopen op blote voeten voor ouderen wat aangeeft dat het volledig lopen op blote voeten voor ouderen niet ideaal is.
Getextureerde steunzolen in minimalistische schoenen verbeteren de statische stabiliteit en ondersteunende inlegzolen verbeteren de functionele mobiliteit bij ouderen. Daarom kan het lopen op minimalistische schoenen met steunzolen een positieve aanpak zijn om zowel de statische als dynamische stabiliteit bij ouderen te verbeteren.
Wat kunt u zelf doen om uw voeten sterker te maken
1. Houd uw voeten soepel.
Rol dagelijks een tennisbal onder je voeten door. Geef hierbij lichte druk door uw lichaamsgewicht hierbij te gebruiken. U maakt de spieren los in uw voeten en u verbetert de doorbloeding.
2. Maak uw voorvoeten en tenen sterker
Pak regelmatig dingen op met uw tenen, bijvoorbeeld knikkers of uw sokken , maar ook een golfbal. Speel met uw tenenn, ga bij wijze van spreken pianospelen met de tenen om ze actiever en sterker te maken.
3. Maak de voetboog sterker
Probeer de bal van uw voet naar de hiel te trekken en houd de tenen ontspannen. Voor de meesten geen makkelijke oefening maar u voelt dat u spieren in uw voet heeft. Maak ze sterker. Wees lief voor uw voeten.
Vind een praktijk
Barefootschoenen zijn geschikt voor ouderen, maar u zult het gebruik langzaam moeten opbouwen. Blijf uw lichaam en uw voeten trainen om stabiliteit en balans te behouden. Uw voeten zijn het niet gewend om van alles te voelen. Begin altijd in en rondom huis en bouw het dragen van de barefootschoenen rustig uit door langere stukjes te lopen. Blijf luisteren naar uw lijf en er is ook niets mis met een gewone goed passende schoen. Veiligheidsschoenen zijn er ook niet voor niets. Schoenen hebben de functie om de voet te beschermen.
Daarbij zijn de meeste onderzoeken vooral gedaan met gezonde ouderen. Realiseert u zich dat als u diabetes- of reumavoeten heeft, of een andere systeemziekte onder de leden hebt, het ook weer een ander verhaal wordt.
Wilt u weten wat in uw geval de beste aanpak is? Onze Podozorgers staan voor u klaar. Klik op de onderstaande knop en vind een praktijk bij u in de buurt.
Gebruikte literatuur
- https://www.physoc.org/news_article/can-we-turn-back-time-muscles-own-protective-systems-could-help-reduce-frailty/
- Chen et al. European Review of Aging and Physical Activity (2021) 18:23 – Effects of resistance training in healthy older people with sarcopenia. https://doi.org/10.1186/s11556-021-00277-7
- Cudejko, T., Gardiner, J., Akpan, A., & D’Août, K. (2020). Minimal shoes improve stability and mobility in persons with a history of falls. Scientific Reports, 10:21755. https://doi.org/10.1038/s41598-020-78862-6
- Haowlader, S., Apps, C., Bisele, M., Vagnetti, R., & Magistro, D. (2025). The effect of minimal shoes in combination with textured and supportive insoles on static and dynamic stability in older adults. https://doi.org/10.1016/j.apergo.2025.104548
- Park, J.-H., Jeon, H.-S., Kim, J.-H., Yoon, H.-B., Lim, O.-B., & Jeon, M. (2020). Immediate effect of insoles on balance in older adults. https://doi.org/10.1016/j.foot.2020.101768
- https://www.barefootandmore.nl/goedvoets/train-je-voeten/oefeningen/
